Buitenland
VPRO

Italiaanse overheid bemoeit zich met publieke omroep: 'Niet ondenkbaar in Nederland'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Italiaanse overheid bemoeit zich met publieke omroep: 'Niet ondenkbaar in Nederland'

"De Rai wordt een megafoon van de regering", daarvoor waarschuwen journalisten van de Rai, de Italiaanse publieke omroep, die vandaag in staking gaan. Bij Bureau Buitenland vertellen oud-correspondent Jarl van der Ploeg en historicus Arthur Weststeijn waarom ook zij zich zorgen maken.

Video niet beschikbaar

Structureel niveau

"De verkeerde kant beweeg je doorgaans op via veel kleine stapjes", stelt Jarl van der Ploeg. Als correspondent woonde hij in Italië en hij heeft af en toe nog contact met Italiaanse collega-journalisten. Die vertellen hem dat ze sinds het aantreden van premier Meloni het klimaat in de media langzaam zien veranderen.

"Ze zijn er best aan gewend dat de persvrijheid onder druk staat, we kennen de Berlusconi-jaren waarin de incidenten zich aaneen regen. Maar waar het toen om incidenten ging, gebeurt het nu op een structureel niveau", zegt hij. "Journalisten die een wat linkser signatuur hebben die bij contractonderhandelingen een extreem laag salaris aangeboden krijgen. Reportages over bijvoorbeeld de EU die minder budget krijgen. Er heerst nu het gevoel: de emmer begint vol te lopen."

Vervlechting politiek en media

Bij het aantreden van een nieuwe regering worden de mensen op belangrijke plekken binnen de publieke media vervangen. Dat is niet nieuw, vertelt Weststeijn. "Die vervlechting van politiek en media is in Italië al langer gaande."

Toch is er nu meer aan de hand. "De huidige regering probeert wetten uit te vaardigen die ervoor zorgen dat er op de staatsomroep meer aandacht komt voor coalitiepartijen", legt hij uit. Het gaat bijvoorbeeld om het integraal uitzenden van politieke bijeenkomsten, zonder daarbij journalistieke duiding te geven. Ook worden de regels voor gelijke aandacht voor verschillende politieke partijen versoepeld. "Het zijn pogingen van de politieke macht om grip te krijgen op wat er besproken wordt in de media."

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Politieke familie

Reden dus voor de journalisten om vandaag voor één dag hun werk neer te leggen. "Wij staan voor onafhankelijke, evenwichtige en pluriforme berichtgeving", zeggen de Rai-journalisten in een verklaring die onlangs integraal werd voorgelezen aan het einde van de journaals.

Maar we moeten ook Italië als waarschuwing nemen voor onszelf, vindt journalist Van der Ploeg. "In Hongarije heb je gezien waar dit toe kan leiden, daar is onafhankelijke, kritische journalistiek bijna uitgestorven. Nu zie je in Italië ook zo'n proces voltrekken. En het is niet ondenkbaar dat politici die tot dezelfde familie behoren, die naar elkaar kijken, ook zoiets gaan doen in bijvoorbeeld Nederland."

Wat komt Xi halen in Europa? & Italiaanse journalisten zetten beeld op zwart - Bureau Buitenland

Bureau Buitenland

Bureau Buitenland: internationaal nieuws, reportages en geopolitiek. Met achtergronden en opmerkelijke verhalen uit het buitenland. Dagelijks te horen tussen 13:30 en 14:00 uur, of terug te luisteren als podcast.

Ster advertentie
Ster advertentie