Binnenland
Zwart

De strijdkracht van de Molukse gemeenschap

foto: Omroep Zwartfoto: Omroep Zwart
  1. Nieuwschevron right
  2. De strijdkracht van de Molukse gemeenschap

Volgende week mogen wij in Nederland onze vrijheid vieren. Helaas is dit in veel landen nog niet mogelijk en strijden er over de hele wereld moedige mensen, soms met gevaar voor eigen leven voor vrijheid. Toch is verzet er altijd geweest en zal het er waarschijnlijk altijd zijn. Historicus
Joaniek Vreeswijk vertelt over de geschiedenis van de Molukse gemeenschap en het verzet van de Molukkers in de Tweede Wereldoorlog.

Video niet beschikbaar

Verhalen van oma

Welk verhaal van je oma is je het meest bijgebleven?

Vreeswijk: “Mijn oma vertelde dat haar vader er tijdens de Tweede Wereldoorlog van verdacht werd koningsgezind te zijn, maar dit was eigenlijk helemaal niet zo. Mijn overgroot opa was juist heel erg anti-Nederlands aangezien de vader van mijn overgroot opa weer was opgehangen door de Nederlanders. Toch kwamen de Japanners voor mijn overgroot opa op de verjaardag van mijn oma toen ze 6 werd. Op dat moment was ze alleen met haar vader thuis en toen werd hij dus opgepakt en onthoofd. Dat verhaal heeft veel impact op mij gemaakt. Ook, omdat het op de verjaardag van mijn oma gebeurde.”

Wanneer Joanieks oma dement wordt komen veel verhalen van vroeger naar boven waaronder traumatische gebeurtenissen. “Toen ze echt heel erg dement begon te worden werd ze soms plotseling wakker en dan vroeg ze: Waar is mama, waar is mama? Mijn oma was als zeventienjarige naar Nederland gekomen, maar eigenlijk had ze haar moeder achtergelaten en die heeft ze ook nooit meer teruggezien”, vertelt Vreeswijk. Op deze manier kwam trauma weer naar boven drijven voor haar oma.

Joaniek merkt dat de verhalen van oudere generaties Molukkers steeds meer naar boven komen. Zo raad ze de nieuwe documentaire ‘Kleinkinderen van de Oost’ aan. Voor Joaniek is het mooi om te zien dat er meer over de Molukse geschiedenis wordt gesproken.

Vreeswijk: “Trauma wordt natuurlijk van generatie op generatie overgedragen, maar ik merk wel dat de derde en vierde generatie nu makkelijker kan praten over de geschiedenis van onze voorouders. Wij, nieuwe generaties, gebruiken dat ook als drijfveer om ons juist in te zetten voor de Molukse gemeenschap hier in Nederland, maar ook voor de Molukkers op de Molukken.”

Video niet beschikbaar

Onderbelichte verzetsstrijders

Wie waren belangrijke Molukse verzetsstrijders?

Vreeswijk: “Ik wil het graag hebben over Coosje Ayal, want vrouwen zijn vaak onderbelicht in het verzet. Coosje was geboren in 1926 op een van de Molukse eilanden en in 1942 raakte haar familie betrokken bij het verzet tegen de Japanse invasie. Vervolgens begon er een hele lange guerrillastrijd van 30 maanden die werd uitgevochten in de jungle. Als zestienjarige streed Coosje mee in een verzetsgroep van 61 jonge mannen. Ze kon alles: van het gebruiken van granaten en geweren tot aan het zorgen voor de gewonden en koken. Ik vind het belangrijk dat haar verhaal vertelt wordt, omdat ze op zo’n jonge leeftijd en als meisje al een hele actieve rol in het verzet tegen Japan had.”

Dit was absoluut een pittige strijd, maar de strijdkracht van Coosje bleek onoverwinnelijk.

Vreeswijk: “Haar verzetsgroep was constant op de vlucht voor Japanse troepen en ze hadden veel last van honger en ziektes. Op een gegeven moment raakte Coosje haar groep kwijt waardoor ze drie dagen alleen in de jungle moest overleven. Na 30 maanden in de jungle worden ze bevrijd door de geallieerden en blijkt dat er van de 61 in totaal 17 overgebleven KNIL militairen waren waaronder Coosje. Het is een indrukwekkend verhaal.”

Zo’n indrukwekkend verhaal en toch wordt het bijna niet doorvertelt merkt Vreeswijk op: “Pas vanaf de jaren 80 wordt hier wat aandacht aan besteed en later was er het Moluks Historisch museum, maar eigenlijk is er best wel laat aandacht gekomen voor mensen in het verzet van Nederlands-Indië.”

De Nacht is ZWART

De Nacht is ZWART

Ben je wakker? Elke zaterdag- op zondagnacht tussen 03.00 en 06.00 uur neemt De Nacht is ZWART echt de tijd om de diepte in te gaan op NPO Radio 1. Maatschappelijke, politieke en duurzame problemen worden in het duister belicht.

Ster advertentie
Ster advertentie